“گوریلا مارکتینگ” (guerrilla marketing) با نامهای “بازاریابی چریکی” یا “بازاریابی پارتیزانی”، هم شناخته میشود و از جمله جالبترین روشهای بازاریابی است.
وقتی اولین بار اصطلاح بازاریابی چریکی را میشنویم، نام جنگهای چریکی را در ذهن ما متبادر میشود، اما دلیل این تشابه در این نامگذاری چیست و چرا اصولا به آن بازاریابی چریکی میگویند؟
با ما در این مقاله همراه باشید …
بهتر است اول جنگ چریکی را معرفی کنیم. جنگ چریکی در ویکیپدیا به این صورت معرفی شده است:
جنگ چریکی (به فرانسوی: جنگ پارتیزانی) یکی از انواع جنگهای نامنظم است که در آن گروه کوچکی از افراد مسلح با استفاده از تاکتیکهایی چون کمین، شبیخون، خرابکاری، جنگ ایذایی، تاکتیکهای بزندررو، و جابجایی سریع به یک نیروی نظامی بزرگتر و کمتحرکتر حملهور شده و بلافاصله صحنه نبرد را ترک میکنند. واژه فرانسوی پارتیزان از روی واژه ایتالیایی پارتیجانو الگوبرداری شده است.
در واقع، زمانی که شرایط در جنگ به گونهای رقم میخورد که عملا امکان پیروزی وجود ندارد یا تعداد نفرات دشمن بسیار بیشتر از نیروهای خودی است، نیروهای چریکی اعزام میشوند. آنها نیروهای ویژه مخصوصی هستند که استراتژیهای کشنده را روی نیروهای دشمن اجرا میکنند تا شرایط را تغییر داده و دشمن را شکست دهند.
در تاریخ جنگهای بسیاری به شیوه چریکی در گرفته است، قدیمی ترین نمونه آن در تاریخ ایران اتفاق افتاد. در آن زمان سورنا سردار ایرانی قوم پات توانست با استفاده از جنگ چریکی، ارتش 45 هزار نفره رومیان را با ارتش 10 هزار نفره خود شکست دهد.
در دنیای بازاریابی نیز، بازاریابی چریکی به دلیل اینکه هزینههای کمی در استفاده از این روش لازم هست و احتمالا بالای موفقیت آن در جلب توجه مخاطبین، به جایگرین مناسبی برای بازاریابی سنتی تبدیل شده است.
در این نوع بازاریابی به جای تمرکز بر هزینه و استراتژیهای بازاریابی، تمرکز بر روی خلاقیت هست.
اما این اصطلاح اولین بار توسط چه کسی معرفی شد؟
قبل از هر چیز بهتر است مروری بر تاریخچه تبلیغات داشته باشیم. تاریخ تبلیغات به 4000 سال قبل از میلاد مسیح برمیگردد، در آن زمان مصریان باستان برای تهیه پیامهای تبلیغاتی و پوسترهای دیواری از پاپیروس استفاده میکردند. چیزی که ما امروز آن را به عنوان تبلیغات سنتی یا بازاریابی میشناسیم، به معنای واقعی تا اوایل دهه 90 رشد چندانی نداشت.
در این زمان هدف اصلی تبلیغات، به جای سرگرمی و درگیر کردن مصرف کننده، بر روی آموزش آنها در رابطه با محصول یا خدمات متمرکز بود.
در سال 1960، فعالیت های بازاریابی بر روی ارائه تبلیغات، در کانالهای مختلف رسانههای جمعی از جمله رادیو و تبلیغات چاپی مانند روزنامهها متمرکز شد. اما پخش پیامهای تبلیغاتی از تلویزیون، از اواخر دهه 1980 و اوایل دهه 1990 شروع شد.
در این زمان آژانسهای تیلبغاتی نهایت تلاش خود را میکردند تا بتوانند روی مصرف کنندگان تأثیر بگذارند. اما مصرف کنندگان در نهایت از این روشهای سنتی تبلیغات خسته شده بودند. این زمانی بود که رویکردهای تبلیغاتی نیاز به تغییر داشتند.
تا اینکه در سال 1984 ، بازاریابی به نام جی کنراد لوینسون (به انگلیسی: Jay Conrad Levinson)، در کتاب خود مفهوم جدیدی با عنوان “بازاریابی چریکی” یا “گوریلا مارکتینگ” را معرفی کرد.
معرفی بازاریابی چریکی توسط جی کنراد لویسون
در این کتاب، لوینسون روشهای منحصر به فردی برای تبلیغات که در تقابل با اشکال سنتی تبلیغات است، ارائه می دهد. هدف از گوریلا مارکتینگ استفاده از تاکتیک های غیر متعارف تبلیغاتی با بودجه و هزینههای اندک است.
با اینکه تبلیغات در رادیو، تلویزیون و آگهیهای چاپی مانند روزنامهها و بروشورها و غیره رو به افزایش بود، اما در نهایت مصرفکنندگان از این روش تبلیغات خسته می شدند. لوینسون نشان میدهد که کمپینها باید غافلگیر کننده، خاص و هوشمندانه باشند تا بتوانند در میان مخاطبان همهمه لازم را ایجاد کنند.
به دنبال معرفی این روش، کسب و کارهای کوچک روش های بازاریابی خود را تغییر داده و به روشهای گوریلا مارکتینگ نزدیک شدند.
می توانید اطلاعات بیشتری در مورد جی کنراد لوینسون را در سایت رسمی بازاریابی چریکی پیدا کنید.
اما بازاریابی چریکی یا گوریلا مارکتینگ چیست؟
گوریلا مارکتینگ به عنوان ایدههای بدیع، مرتبط و مورد توجه تعریف میشود. که فراتر از معیارهای تبلیغات برند در فضاهای عمومی هستند.
بهترین مفاهیم ضمنی بازاریابی آنهایی هستند که مردم به سمت آنها جذب میشوند، میخواهند با آنها درگیر شوند و با دوستان خود شریک شوند.
گوریلا مارکتینگ از اشکال رو به رشد بازاریابی میباشد که به عنوان یک روش منحصر به فرد برای جذب مصرف کنندگان و ارایه محتوای ارزشمند برای اهداف تجاری شناخته شده است.
کمپینهای بازاریابی چریکی با ایجاد تجربه در شرکت کنندگان همراه است
در حقیقت، هدف اصلی در برگزاری کمپینهای گوریلا مارکتینگ، ارائه یک تجربه همهجانبه و استثنایی برای شرکتکنندگان است، به همین دلیل به گوریلا مارکتینگ بازاریابی تجربی (experiential marketing) نیز گفته میشود. در نتیجه کمپینها طوری طراحی میشوند تا شرکتکنندگان غافلگیر شده و تجربه به یاد ماندنی از این کمپینها در ذهن آنها ایجاد شود.
به این ترتیب بهتر است کمپینها در مراکز شهر یا جاهای شلوغ و پرتردد شهر اجرا شوند تا افراد بیشتری با آن درگیر شوند و تاثیرات مثبت کمپین را به دلیل نقش پررنگ رسانههای اجتماعی و روشهای ارتباطی که در دنیای مدرن مورد استفاده قرار میگیرد، مشاهده نمود. وقتی مردم چیز جدید و خاصی را میبینند، طبیعتا میخواهند از آن عکس یا فیلم بگیرند و از طریق رسانهها و شبکههای اجتماعی خود به اشتراک بگذارند یا برای خانواده و دوستان خود آن را تعریف کنند که این امر با درگیر کردن افراد بیشتر، خود در شناختهتر شدن محصول و برند تاثیر زیادی دارد.
چرا استفاده از تکنیکهای بازاریابی چریکی محبوب شده است؟
استفاده از تاکتیکهای بازاریابی دیجیتال به ویژه برای شرکتهای کوچک، در صورتی که به درستی طراحی و اجرا شوند، هزینه کمتر و اثرگذاری بیشتری دارد. تنها چیزهایی که برای موفقیت در بازاریابی چریکی لازم است صرف زمان کافی، پرانرژی بودن و به کارگیری خلاقیت است تا بتوان به گونهای توجه مخاطبین را جلب کرد تا آ«ها بهواهند تجربه خود را با دیگران به اشتراک بگذارند.
یکی دیگر از روشهای استفاده از گوریلا مارکتینگ برای شرکتها، استفاده از احساسات مخاطبین برای ایجاد یک پیوند بین مصرفکننده و برند داست. این نوع کمپین نه تنها در ذهن مردم تاثیر زیادی دارد، بلکه موجب ایجاد اعتماد نسبت به برند میشود.
بازاریابی چریکی چه اهدافی را دنبال میکند؟
1. ارائه تبلیغ با کم ترین هزینه
2. جلب توجه
3. کمک به شناسایی بیشتر برند
گوریلا مارکتینگ چه انواعی دارد؟
شرکت ALT TERRAIN برای گوریلا مارکتینگ چند دسته عمده را معرفی کرده است که عبارتند از:
گوریلا مارکتینگ در فضای باز:
این نوع بازاریابی المانهای خاصی را در فضای شهر قرار می دهد، مانند مجسمه یا کارهای هنری مانند نقاشیهای دیواری.
گوریلا مارکتینگ داخلی:
در این نوع بازاریابی، همانند گوریلا مارکتینگ در فضای باز، از افزودن المانهای خاص استفاده میشود اما تنها در مکانهای سرپوشیده مانند ایستگاههای قطار، مغازهها و درون ساختمانهای دانشگاه انجام میشود.
گوریلا مارکتینگ در کمپینهای تبلیغاتی:
به عنوان مثال در یک رویداد ورزشی یا کمپینهایی که برای معرفی محصول انجام میشود، بدون اطلاع اسپانسرهای مالی فرایند گوریلا مارکتینگ برای جلب توجه جمعیت شرکت کننده در این رویدادها انجام میشود.
گوریلا مارکتینگ تجربی:
این نوع بازاریابی تمام موارد ذکر شده را پوشش میدهد اما در این نوع بازاریابی مخاطبان باید با برند تعامل داشته باشند.
در مقالات بعدی در رابطه با گامهای لازم جهت راهاندازی کمپینهای بازاریابی چریکی و نمونههای موفق کمپینهای بازاریابی چریکی صحبت خواهیم کرد.
برای استفاده از خدمات مشاوره آژانس دیجیتال مارکتینگ فورس، با ما تماس بگیرید.