یکی از جدیدترین اصطلاحات در دیجیتال مارکتینگ، گیمیفیکیشن (Gamification) است. گیمیفیکیشن در فارسی به معنای بازی سازی یا بازی وار سازی می‌باشد. از آن‌جایی که هر روزه با گسترش تکنولوژی و افزایش رقابت بین برندها، کسب و کارها مجبور هستند از روش‌های مختلف، نوین و گاها عجیب و غریب برای بازاریابی استفاده کنند تا بتوانند صدای خود را به مشتریان برسانند، در نتیجه از گیمیفیکیشن به عنوان یکی از استراتژی‌های بازاریابی برای جذب مشتریان و افزایش شهرت برند استفاده می‌شود و امروزه به یکی از استراتژی‌های جذاب و خلاقانه در بازاریابی تبدیل شده است.
بازاریابی محتوا، همچنان یک استراتژی کلیدی در بازاریابی دیجیتال است و بازاریابان همواره به دنبال راه‌حل‌های جدید برای ایجاد محتوای سرگرم کننده و جذاب هستند و بازی سازی به طور بالقوه می‌تواند استراتژی بازاریابی محتوا را متحول کند. طبق پیش بینی‌ها، استراتژی‌های گیمیفیکیشن به یک روش استاندارد برای تقویت وفاداری مشتریان به کسب و کار و افزایش درگیری آن‌ها با نام تجاری (برند) تبدیل خواهد شد.
گیمیفیکیشن چیست؟
بازی سازی بازاریابی، شامل استفاده از عناصر بازی های ویدئویی مانند چالش‌ها، نقاط عطف و پاداش به عنوان یک ابزار در بازاریابی، برای برقراری ارتباط با مشتریان و رسیدن به اهداف و نتایج مشخص شده توسط کسب و کار است.
بازی سازی همیشه به معنای بازی کردن بازی‌های واقعی نیست، بلکه در ارتباط با مشارکت محتوا به معنای وسیع‌تر است. بازی سازی، استراتژی‌های بازاریابی شما را سرگرم کننده و جذاب می‌کند و باعث می‌شود مخاطبان بیش‌تری تمایل به آشنایی با برند و کسب و کار شما داشته باشند.
در بازی سازی، از تکنیک های بازی از جمله رقابت، رتبه بندی بازیکنان، سیستم های امتیاز دهی و ایجاد انگیزه برای جذب مشتری با هدف اصلی ایجاد وفاداری به برند، برقراری تعامل با مشتریان و دادن دلیل به مشتریان برای بازگشت به برند و خرید محصولات و خدمات استفاده می‌شود.
هدف از اجرای گیمیفیکیشن چیست؟
هدف اصلی بازی سازی به عنوان یک ابزار بازاریابی، فروش بیش‌تر و افزایش سود است. این بازی‌های مشتری مدار دارای مزایایی است که شرکت ها را به اهدافشان نزدیک‌تر می کند. گیمیفیکیشن به کسب و کارها کمک می‌کند تا آن‌ها بتوانند از طریق این ابزار به جمع آوری داده های مشتریان، افزایش تعامل با آنان، تقویت برند شرکت و گسترش کسب و کار خود بپردازند.
در واقع کسب و کارها و بازاریابان می‌توانند از این ابزار سرگرم کننده به عنوان پلی استفاده کنند تا به هدف نهایی خود که همان جذب مخاطب، افزایش فروش و کسب سود بیش‌تر است، برسند.
مزایای گیمیفیکیشن چیست؟
در ادامه این مقاله، برخی از مزایای گیمیفیکیشن را توضیح می‌دهیم:
آگاهی مخاطبان و مشتریان از نام تجاری یا برند را افزایش می‌دهد
همه بازی کردن را دوست دارند و به چیزهایی که بتواند آن‌ها را سرگرم کند، علاقمند هستند. در نتیجه با طراحی یک گیمیفیکیشن جذاب و سرگرم کننده می‌توانید مشتریان جدیدی را جذب کنید. همچنین کاربران در فرایند بازی، با محصولات شما به روشی جذاب و سرگرم کننده و تعاملی آشنا خواهند شد که این خود موجب ساخت تجربه‌ای جذاب برای مشتریان خواهد شد.
همچنین با استفاده از جوایز، امتیازها، رتبه بندی و ایجاد رقابت می‌توانید کاربران را ترغیب کنید تا نتایج بازی را در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک بگذارند یا دوستان خود را به چالش دعوت کنند که این موضوع خود باعث جذب بیش‌تر مشتریان بالقوه به برند می‌شود.
برخی تحقیقاتی که در رابطه با عملکرد شرکت‌هایی مانند پپسی، نایک و دل در رابطه با استفاده از استراتژی بازی سازی نشان داد که پس از اضافه کردن گیمیفیکیشن به سایت، میزان کامنت گذاری 13 درصد، اشتراک گذاری در شبکه‌های اجتماعی فیسبوک و توییتر22 درصد و کشف محتوا به میزان قابل توجه 68 درصد، افزایش یافته است.
مثالی که در این زمینه می‌توان زد برنامه NikePlus است که زمان، مسافت، سرعت، کالری و مکان را ردیابی می‌کند. و کاربران می‌توانند این اطلاعات را در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارند که این امر خود باعث تشویق کاربران به رقابت دوستانه و افزایش تعامل اجتماعی می‌شود.
همچنین کاربران می‌توانند دوستان خود را به چالش بکشند، که این خود روشی هوشمندانه برای تعامل میان کاربران با برند نایک است.
در صورتی که جامعه هدف شما نسل جدید (نسل Z) باشد، می‌توانید در استراتژی‌های بازاریابی خود با کمک گیمیفیکیشن تجدید نظر کنید.
طبق تعریف ویکی پدیا، نسل Z، نسلی هستند که از سال 1990 میلادی، معادل سال 1369 شمسی به بعد به دنیا آمدند. این نسل با نسل‌ها قبلی خود تفاوت‌های زیادی دارند در نتیجه استراتژی‌های بازاریابی سنتی کاربرد کمی برای این نسل دارد.
نسل جدید در دنیایی دیجیتالی بزرگ شدند، آن‌ها با موبایل، تلفن‌های هوشمند (اسمارت فون‌ها) و ویدئوها بزرگ شده‌اند. تفکر انتقادی دارند و یاد گرفتند که چگونه با کمک بازی‌ها با دیگران ارتباط برقرار کنند، چالش را دوست دارند و کم‌تر با تبلیغات سنتی روبرو شده‌اند. در نتیجه تقاضای آن‌ها برای بازاریابی دیجیتال بسیار بیش‌تر است.
نسل Z، نسلی بصری هستند و محتواهای گرافیکی و تصویری و ویدئویی را ترجیح می‌دهند. محتوای گرافیکی و تصویری به راحتی قابل درک و جذاب و تعاملی است. بنابراین از آن‌جایی که گیمیفیکیشن مبتنی بر محتوای بصری و چالش برانگیز است، به عنوان یکی از استراتژی‌های جذاب بازاریابی برای نسل جدید مطرح هست.
گیمیفیکیشن با کاربران تعامل برقرار می‌کند و بر رفتار آن‌ها تاثیر می‌گذارد
بازی سازی، برای تأثیرگذاری بر رفتار، اقدامات و تصمیمات خرید کاربران، ابزاری عالی است. نکته اصلی در بازی سازی، ایجاد انگیزه با دادن پاداش مناسب به کاربران است.
به عنوان مثال، فیسبوک از عناصر ظریف بازی سازی برای افزایش درگیری کاربران استفاده می‌کند. زمانی که کاربری استوری یا تصویر ارسال می‌کند، توسط کاربران دیگر لایک دریافت می‌کند. این لایک‌ها کاربران را به ماندن در این شبکه اجتماعی و ارسال عکس‌ها و استوری‌های بیش‌تر تشویق می‌کند.
طبق تحقیقات M2 Research، که از شرکت‌های تحقیقات بازار و مشاوره استراتژیک و پیگیری و گزارش سرگرمی‌های دیجیتال است، بازی سازی می‌تواند منجر به افزایش 100 تا 150 درصدی معیارهای رابط کاربری (engagement metrics) که شامل بازدید منحصر به فرد (unique views)، بازدید صفحه (page views)، فعالیت های جامعه و مدت زمان ماندن کاربر در سایت شود.
البته تأثیر بازی سازی تنها به صورت آنلاین نیست. به عنوان مثال، توسعه دهنده بازی پوکمون گو (Pokémon GO)، ادعا كرد که ۵۰۰ میلیون بازدیدکننده را به سمت مکان‌های حمایت شده توسط بازی مانند مک‌دونالد، هدایت کرده است. که بنا بر گزارش‌ها بین ۱۵ تا ۵۰ سنت از هر بازدیدکننده هزینه دریافت می‌شود.
کسب و کارها با کمک بازی سازی می‌توانند داده‌های ارزشمندی را از مشتریان خود جمع آوری کنند
یکی از بزرگ‌ترین مزیت‍‍‌های گیمیفیکیشن، امکان جمع آوری اطلاعات مفید درباره مخاطب مورد نظر و عملکرد بازی‌ها، کمپین ها یا تبلیغات شما است.
برای مثال با نمایش فرم‌های سفارشی به افراد پس از پخش بازی یا تبلیغات خود، می‌توانید اطلاعات مدنظر خود را در رابطه با مخاطبان جمع آوری کنید. این اطلاعات می‌تواند شامل:
نام مشتری
آدرس ایمیل
آدرس محل زندگی
اطلاعات تماس
و غیره باشد. جمع آوری داده‌های کاربران به شما کمک می‌کند تا براساس اطلاعات مربوط به مشتری را جمع آوری کرده و بر رفتار کاربر نظارت کنید. همچنین می‌توانید با دادن امتیازات به آن‌ها با ترغیب و ایجاد انگیزه در کاربران تعداد داده‌های بیش‌تری جمع آوری کنید.
یا این که با ارائه گزارش های بازی، تجزیه و تحلیل بازی‌ها و نحوه عملکرد کاربران، پاسخ به سوالات (به عنوان مثال در مسابقات تعاملی)، کلیک روی دکمه فراخوان به عمل (Calls-to-Action) و اشتراک گذاری بازی، به اطلاعاتی مانند اندازه گیری و تجزیه و تحلیل اثربخشی، بهینه سازی عملکرد را به دست آورید و بازیکنانی که بیش‌ترین میزان درگیری را با بازی داشته‌اند (لیدهای واجد شرایط) مشخص می‌شوند و از میان آن‌ها می‌توانید به دنبال مشتریان بالقوه خود باشید.
به طور خلاصه، بازی سازی به شما امکان می‌دهد تا اطلاعات و داده‌های با ارزش مشتریان را به دست آورید و با کمک این اطلاعات اقدامات بازاریابی، هدف گذاری بازار و تبلیغات خود را بهینه کنید.
